Bezwiedne gubienie moczu podczas codziennego funkcjonowania i/lub podczas wysiłku, jest problemem dotyczącym ok 40- 50% kobiet w różnym wieku. Pojawiają się głównie w wieku rozrodczym i menopauzalnym.

W zależności od stopnia dolegliwości, wyróżnia się III stopnie nietrzymania moczu:

I⁰: gubienie moczu tylko w wyniku znacznego i gwałtowanego wzrostu ciśnienia śródbrzusznego (dużego wysiłku).

II⁰: bezwiedne oddawanie moczu podczas umiarkowanego wzrostu ciśnienia śródbrzusznego (podskoki, chodzenie po schodach, lekka praca fizyczna).

III⁰ : wypływanie moczu w czasie leżenia, stania lub chodzenia.

Wyróżnia się następujące rodzaje i przyczyny nietrzymania moczu:

– wysiłkowe nietrzymanie moczu,

– naglące nietrzymanie moczu,

– postać mieszana nietrzymania moczu,

– nietrzymanie moczu z przepełnienia,

– nietrzymanie moczu pozazwieraczowe.

Fizjoterapia uroginekologiczna jest najskuteczniejsza, gdy objawy są delikatne. Nie zmienia to faktu, że leczenie zachowawcze (fizjoterapia dna miednicy) powinno być zastosowane w każdym ze stopni nietrzymania moczu, również przed i po zabiegach operacyjnych. Celem jest poprawa funkcjonowania mięśni dna miednicy, normalizacja napięć, a także regulacja ciśnienia śródbrzusznego.

Pęcherz nadreaktywny jest obecnie definiowany jako zespół objawów obejmujących przede wszystkim uczucie parcia, mogące współistnieć z naglącym nietrzymaniem moczu, nadmierną częstością mikcji oraz nokturią (przymus budzenia się i wstawania do toalety w nocy). Przy tych dolegliwościach może (ale nie musi) dochodzić gubienie moczu, więc warto skorzystać z porad fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Przewlekły zespół bólowy, trwający minimum 3–6 miesięcy. Bóle mogą wystąpić na różnych etapach życia kobiety. Dolegliwości (ból, dyskomfort) mogą obejmować srom, pochwę, odbyt, pośladki, podbrzusze, a także pojawić się mogą przewlekłe bóle kręgosłupa. Może występować również bolesne współżycie, a także bóle po stosunku. Wyróżniamy między innymi: wulwodynia, dyspareunia, pochwica (waginizm). Pomóc może skuteczna fizjoterapia ginekologiczna.

Obniżenie narządów miednicy mniejszej może się objawiać jako stałe uczucie ucisku czy obecności ciała obcego w obrębie pochwy, krocza lub odbytu. Zlekceważenie problemu związanych z obniżeniem narządów rodnych doprowadzić może do wysuwania pochwy (przede wszystkim ścian i szczytu) oraz szyjki macicy, a nawet wypadania macicy.

Przyczyną może być przebieg porodu, uwarunkowania genetyczne, przebyte operacje w obrębie miednicy i choroby potęgujące napór na dno miednicy (np. przewlekły kaszel, chroniczne zaparcia, astma, wodobrzusze, otyłość). Dysfunkcję powoduje również obciążanie mięśni dna miednicy ciężką pracą, czy utrzymywanie niewłaściwej postawy ciała.

Problem dotyka kobiet głównie w okresie menopauzalnym. Dlatego bardzo ważna jest profilaktyka kobiet już wcześniej, najlepiej w okresie rozrodczym, chociaż na każdym etapie życia warto wiedzieć więcej na ten temat.

Ciąża, poród oraz okres połogu to bardzo specyficzny czas w życiu kobiety. W tych okresach należy zwrócić szczególną uwagę na mięśnie dna miednicy, ponieważ potrzebna może być fizjoterapia w ciąży. Pogarsza się stan funkcjonalny mięśni i może narazić kobietę na wystąpienie dysfunkcji takich jak: nietrzymanie moczu, obniżenie narządów rodnych (narządów miednicy mniejszej) czy dolegliwości bólowych (występujących podczas czynności dnia codziennego lub np. podczas współżycia).

Wdrożenie profilaktyki i odpowiednie przygotowanie do porodu już w trakcie ciąży oraz wczesna reedukacja poporodowa poprawiają w znaczący sposób komfort życia i szybki powrót do pełnej sprawności.

Rozejście mięśnia prostego brzucha występuje zawsze w okresie ciąży, tkanki ulegają rozciągnięciu, by zmieścić się mogło rosnące dziecko.

Natomiast mogą pojawić się dysfunkcje w tej okolicy. Wtedy zauważyć można:

-uwypuklenie wzdłuż linii środkowej ciała przy zmianie pozycji

-wypukły, brzuch (podobny co ciążowego), nie zmniejszający się pomimo ćwiczeń i redukcji masy ciała

-bóle w obrębie powłok brzusznych, bóle odcinka lędźwiowo- krzyżowego, dysfunkcje w obrębie miednicy mniejszej

-podczas palpacji (dotyku) bardziej wyczuwalne są narządy wewnętrzne

 Warto pamiętać, że terapia rozejścia mięśnia prostego brzucha oraz spojenia łonowego, aby była skuteczna wymaga poprawy funkcji w innych rejonach ciała np. mięśni dna miednicy, przykręgosłupowo. Warto dowiedzieć się więcej na temat tego, co oferuje terapia obejmująca rozejście mięśnia prostego brzucha.

Blizny po nacięciu krocza oraz po cesarskim cięciu goją się kilka tygodni, a przebudowują nawet do 2 lat od powstania. Mogą powodować wiele dolegliwości, zarówno w miejscu ich powstania, jak i w obszarach odległych. Mogą być bolesne, twarde, może powstać bliznowiec lub zrosty. Jeśli blizna tego wymaga, przeprowadza się mobilizacje blizny (polega na jej mechanicznym odkształcaniu z pomocą rąk terapeuty lub specjalistycznych przyborów). Taka terapia blizny i fizjoterapia po porodzie jest więc dobrym rozwiązaniem. 

Endometrioza to choroba społeczna, cierpi na nią około 15% kobiet w wieku rozrodczym. Jest to choroba przewlekła, która znacząco obniża jakoś życia, utrudnia funkcjonowanie społeczne, może powodować obniżenie samooceny. Towarzyszący tej chorobie stan zapalny powoduje uszkadzanie struktur. Powstaje tkanka bliznowata, która może powodować powstanie zrostów, co z kolei przyczynia się do ograniczenia mobilności narządów wewnętrznych. Endometrioza może objawiać się jako ból zlokalizowany w okolicach podbrzusza, kręgosłupa, może powodować problemy trawienne, wzdęcia a nawet uniemożliwiać utrzymanie prawidłowej postawy ciała. Fizjoterapia uroginekologiczna może pomóc w poprawie mobilności narządów wewnętrznych, struktur miednicy oraz kręgosłupa.

Najczęściej stosowaną chirurgiczną metodą leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu są zabiegi z zastosowaniem syntetycznej taśmy – TOT lub TVT. Obie procedury są do siebie bardzo podobne, a podstawowa różnica w zabiegu polega na umiejscowieniu cięć, przez które wyprowadzane są końce taśmy, podtrzymującej cewkę moczową.

Histerektomia, czyli zabieg usunięcia (całkowity bądź częściowy) macicy. Po zabiegu często dochodzi do zaburzenia statyki narządów rodnych oraz dysfunkcji mięśni dna miednicy. Mogą pojawić się dolegliwości bólowe lub ze strony układu moczowego.

Zakładanie taśm, histerektomia oraz inne zabiegi chirurgiczne w obrębie kompleksu biordowo – lędźwiowego mogą powodować szereg dysfunkcji. Dlatego należy przeprowadzić wnikliwą diagnostykę oraz zaplanować terapię indywidualnie. Pomóc w tym może fizjoterapeuta uroginekologiczny.

Warto wspomnieć, że fizjoterapia powinna być rozpoczęta już przed zabiegami operacyjnymi oraz kontynuowana po operacji.